بهترین زمان برای تعویض تسمه تایم خودرو به عوامل مختلفی از جمله نوع خودرو، شرایط رانندگی، و کیفیت تسمه تایم بستگی دارد.با این حال، برخلاف اکثر منابع، بر حسب تجربه توصیه می کنیم تسمه تایم هر 60,000 تا 80,000 کیلومتر یا هر 3 تا 5 سال یک بار تعویض شود.
این ویدیو کوتاه هشدار جدی درباره این ادعا است.
این قطعه یکی از اجزای حیاتی موتور خودرو است که وظیفه هماهنگ کردن حرکت میل لنگ و میل سوپاپها را بر عهده دارد. آگاهی از زمان تعویض تسمه تایم، شناخت علائم خرابی تسمه تایم و اطلاع از عمر مفید تسمه تایم به شما کمک میکند تا از هزینههای گزاف تعمیرات موتور جلوگیری کرده و عملکرد بهینه خودرو خود را حفظ کنید.
تسمه تایم چیست و چگونه کار میکند؟
تسمه تایم، که گاهی در خودروهای قدیمیتر با زنجیر تایم جایگزین میشود، وظیفه هماهنگسازی چرخش میل لنگ و میل بادامک را بر عهده دارد. این هماهنگی دقیق تضمین میکند که سوپاپهای ورودی هوا و خروجی دود در زمان صحیح باز و بسته شوند. بدون این هماهنگی، فرآیند احتراق در موتور به درستی صورت نمیگیرد و ممکن است سوپاپها با پیستونها برخورد کرده و آسیبهای جدی به موتور وارد شود.
تسمه تایم معمولاً از جنس لاستیک مقاوم و دندانه دار است و به همین علت طول عمر مشخصی دارد و باید به موقع تعویض شود.
زمان تعویض تسمه تایم
ابتدا به این موضوع اشاره کنیم که حتما از تسمه تایم اورجینال و باکیفیت استفاده کنید. در صفحه تشخیص لوازم یدکی اصل از تقلبی می توانید راه کارهای عملی درباره خرید لوازم یدکی اصلی را ببینید.
زمان تعویض تسمه تایم به عوامل مختلفی از جمله نوع خودرو، شرایط رانندگی و حتی زمان تولید تسمه بستگی دارد. بهترین زمان تعویض تسمه تایم طبق موارد گفته شده به شرح زیر می باشد:
بر اساس مسافت طی شده
- خودروهای داخلی: هر 60,000 تا 80,000 کیلومتر
- در شرایط رانندگی سخت: هر 50,000 تا 60,000 کیلومتر
- خودروهای خارجی: معمولاً تا 100,000 کیلومتر
بر اساس عمر مفید تسمه تایم
حتی اگر مسافت طی شده به حد نصاب نرسیده باشد، تسمه تایم دارای تاریخ انقضا است. معمولاً بین 4 تا 5 سال باید تسبت به تعویض تسمه تایم اقدام کنید.
جدول زمان تعویض تسمه تایم خودروهای پرکاربرد در ایران
نام خودرو | زمان تعویض تسمه تایم (km) | بر اساس زمان (سال) |
پژو 206 (تیپ 2، 5، 6) | 60000 تا 70000 | 3 سال |
پژو 405 / سمند / پارس TU5 | 60000 | 3 سال |
سمند EF7 | 65000 تا 75000 | 4 سال |
دنا / دنا پلاس | 60000 تا 70000 | 4 سال |
پراید / تیبا / ساینا | 50000 تا 60000 | 3 سال |
ال 90 (تندر 90) | 80000 | 4 سال |
رنو ساندرو / استپوی | 80000 | 4 سال |
مزدا 3 (مونتاژ) | 80000 تا 90000 | 4 سال |
هیوندای i20 / i30 | 90000 تا 100000 | 4 سال |
تویوتا کمری (2007 به بعد) | 90000 تا 120000 | 5 سال |
علائم خرابی تسمه تایم
صدای غیرعادی
یکی از علائم اولیه خرابی تسمه تایم، صدای غیرعادی از موتور است. این صدا ممکن است بهصورت جیرجیر یا ضربهای باشد که نشاندهنده فرسودگی یا شل شدن تسمه است.
کاهش قدرت موتور
اگر احساس کردید که قدرت موتور خودرو کاهش یافته است یا شتاب آن به طور ناگهانی کم شده، ممکن است زمان تعویض تسمه تایم فرا رسیده باشد. این کاهش قدرت به دلیل عدم هماهنگی در زمانبندی سوخت و هوا اتفاق میافتد.
صدای زوزه یا جیغ از تسمه تایم
این صدا ممکن است از هرزگرد یا خود تسمه باشد.
مشکل در استارت خوردن ماشین
از دیگر علائم خرابی تسمه تایم، مشکل در استارت زدن ماشین است، اگر تسمه فرسوده باشد یا درست تنظیم نباشد ممکن است خودرو به دستی استارت نخورد یا استارت زدن با تأخیر زیادی انجام شود.
سایر نشانه های خرابی
روشن شدن چراغ چک
در برخی از خودروها، روشن شدن چراغ هشدار موتور میتواند نشانهای از خرابی تسمه تایم باشد. در این صورت بهتر است به سرعت به تعمیرگاه مراجعه کنید.
خروج دود زیاد و غیر عادی از اگزوز
این مورد علاوه بر نشاندهنده احتراق ضعیف، می تواند از نشانه های خرابی تسمه تایم باشد. اگر تسمه به درستی عمل نکند، هماهنگی بین حرکات موتور و میزان هوا ورودی و خروجی به هم می خورد و این دود را ایجاد می کند.
نشتی روغن
نشتی روغن از ناحیه موتور نیز میتواند یکی از نشانه های تمام شدن عمر مفید تسمه تایم باشد. اگر تسمه آسیب ببیند، ممکن است باعث نشتی روغن شود که میتواند به دیگر قطعات موتور آسیب برساند.
علائم فیزیکی خرابی تسمه تایم
وجود ترک، شکستگی، فرسایش، پریدگی لبه دندانهها، یا تغییر شکل در سطح تسمه از نشانه های فرا رسیدن زمان تعویض تسمه تایم است.
عواقب عدم تعویض به موقع تسمه تایم
بی توحهی به عمر مفید تسمه تایم می تواند منجر به مشکلات و خسارت های سنگینی شود. از جمله:
- بهم ریختن زمانبندی سوپاپها که باعث ورود هوای زیاد و سوخت کم به محفظه احتراق یا تخلیه زودهنگام فشار میشود که منجر به احتراق ضعیف، کاهش قدرت موتور و تولید دود زیاد میگردد.
- برخورد شدید سوپاپ ها و پیستون ها جدیترین مشکلی است که میتواند منجر به خم شدن یا شکستن سوپاپها و آسیب رسیدن به پیستون شود.
- آسیب به بدنه سیلندر که در دور موتور بالا، احتمال آسیب به بدنه سیلندر نیز وجود دارد و خسارتهای بسیار سنگینی به دنبال خواهد داشت.
کلام پایانی
- تعویض تسمه تایم را جدی بگیرید؛ هزینهی پیشگیری بسیار کمتر از هزینهی تعمیر موتور است.
- در هنگام تعویض، بررسی و در صورت لزوم تعویض هرزگردها، پمپ آب و تسمههای جانبی نیز توصیه میشود.
- در صورت مشاهده هرگونه علائم خرابی تسمه تایم، بلافاصله به مکانیک متخصص مراجعه کنید.
سؤالات متداول
آیا تسمه تایم قابل تعمیر است؟
خیر. تسمه تایم باید تعویض شود و قابل تعمیر نیست.
اگر تسمه تایم پاره شود چه میشود؟
پاره شدن تسمه تایم میتواند باعث برخورد سوپاپها با پیستونها شده و آسیب جدی و گرانقیمت به موتور وارد کند، از جمله خم شدن سوپاپ، آسیب به پیستون یا حتی شکستن بلوک سیلندر.
آیا تسمه تایم همه خودروها یکسان است؟
خیر. نوع تسمه تایم، تعداد دندانهها و جنس آن بسته به مدل موتور و برند خودرو متفاوت است. حتماً باید طبق توصیه سازنده و کد فنی قطعه، تسمه مناسب را انتخاب کنید.
آیا تسمه تایم را میتوان خودمان تعویض کنیم؟
تعویض تسمه تایم نیاز به تجهیزات تخصصی و دانش مکانیکی دقیق دارد. کوچکترین اشتباه در تنظیم تایمینگ میتواند باعث خرابی موتور شود، بنابراین بهتر است این کار را به تعمیرکار حرفهای بسپارید.
قیمت تسمه تایم چقدر است؟
قیمت تسمه تایم بسته به نوع خودرو و برند آن بین ۵۰۰ هزار تا چند میلیون تومان متغیر است. همچنین اگر همراه با پمپ آب، هرزگرد و تسمههای دیگر تعویض شود، هزینه کل بیشتر خواهد شد.
آیا تعویض تسمه تایم به تنهایی کافی است؟
معمولاً هنگام تعویض تسمه تایم، توصیه میشود هرزگردها، پمپ آب، و تسمه دینام نیز بررسی یا تعویض شوند، چون خرابی هرکدام میتواند باعث پاره شدن تسمه شود.
تفاوت تسمه تایم و زنجیر تایم چیست؟
تسمه تایم از جنس لاستیک و ارزانتر است اما نیاز به تعویض منظم دارد. در حالی که زنجیر تایم از فلز ساخته شده و طول عمر بیشتری دارد، ولی پرهزینهتر و پر سروصداتر است.